مالیات اشخاص خارجی در ایران

طبق موادی در قانون مالیات های مستقیم، برای اشخاص حقوقی فعال در کشور مالیات بر درآمد تعیین می‌گردد.

کلیه شرکت‌های خارجی که در ایران اقدام به سرمایه گذاری می کنند و فعالیت خود را مانند شرکت های ایرانی انجام می دهند باید بر اساس قوانین ایران عمل نمایند و دفاتر خود را تنظیم و نگهداری کنند. همچنین پیمانکاران خدماتی نیز موظف به داشتن دفاتر مالی هستند. به این نکته دقت شود دفاتر باید به زبان فارسی تحریر شود. لازم به ذکر است که اگر شرکت خارجی در ایران سهام خریداری نماید سهام دار محسوب می شود و نه شرکت خارجی.

مالیات اشخاص خارجی

اشخاص حقوقی خارجی فعال در ایران و موسسات مقیم داخل ایران در صورتیکه، صورت های مالی  خود را در تاریخ مقرر تسلیم نکنند، مالیات متعلقه برای آنان به صورت علی الراس خواهد بود. بر اساس ماده ۱۰۷ قانون مالیات های مستقیم کشور مصوب سال ۱۳۷۰، مالیات اشخاص حقوقی خارجی که از ایران درآمد کسب می نمایند قانونی است.

مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی

طبق تبصره 2 ماده 105 قانون مالیات های مستقیم،  اشـخاص حـقـوقی خـارجی و مـوسـسات مـقیم خـارج ‌از ایـران بـه اسـتثنای مـشمولان تبصره (5)، ماده (109) و ماده (113) این قانون از ماخذ کل درآمد مشمول مالیاتی که از بهره برداری‌ سرمایه در ایران یا از فعالیت‌هایی که مستقیماً یا به وسیله نمایندگی از قبیل شعبه‌، نماینده‌، کارگزار و امثال آن در ایران انجام می‌دهند یا از واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود، انتقال دانش فنی‌، دادن ‌تعلیمات‌، کمک‌های فنی یا واگذاری فیلم‌های سینمایی از ایران ‌تحصیل می‌کنند به نرخ مذکور در این ماده مشمول مالیات خواهند بود.

نمایندگان اشخاص و موسسات مذکور در ایران نسبت به ‌درآمدهایی که به هر عنوان به حساب خود تحصیل می‌کنند طبق ‌مقررات مربوط به این قانون مشمول مالیات می‌باشند.

شرکت های مذکور در صورتی که در ایران تحصیل درآمد نمایند باید از بابت بهره برداری سرمایه یا واگذاری امتیازات و سایر حقوق مشمول مالیات مربوط به این قانون می باشند.

طبق ماده 113 قانون مالیات های مستقیم، مالیات موسسات کشتیرانی و هواپیمایی خارجی ‌بابت کرایه مسافر و حمل کالا و امثال آنها از ایران به‌طور مقطوع‌ عبارت است از پنج درصد (5%) کلیه وجوهی که از این بابت عاید آنها خواهد شد. اعم از این که وجوه مزبور در ایران یا در مقصد یا در بین ‌راه دریافت شود. نمایندگی یا شعب موسسات مذکور در ایران موظفند تا بیستم ‌هر ماه صورت وجوه دریافتی ماه قبل را به اداره امور مالیاتی محل ‌تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. موسسات مذکور از بابت ‌این‌گونه درآمدها مشمول مالیات دیگری به عنوان مالیات بردرآمد نخواهند بود. هرگاه شعب یا نمایندگی‌های مذکور صورت‌های مقرر را به موقع تسلیم نکنند یا صورت ارسالی آنها مطابق واقع نباشد، دراین صورت مالیات متعلق براساس تعداد مسافر و حجم محمولات ‌علی الراس تشخیص خواهد شد.

• تبصره ـ در مواردی که مالیات متعلق بر درآمد موسسات ‌کشتیرانی و هواپیمایی ایرانی در کشورهای دیگر بیش از  پنج درصد (5%) کرایه‌ دریافتی باشد با اعلام سازمان ذیربط ایرانی‌، وزارت امور اقتصادی ودارایی موظف است مالیات شرکت‌های کشتیرانی و هواپیمایی تابع کشورهای فوق را معادل نرخ مالیاتی آنها افزایش دهد.

به این نکته توجه شود اگر اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم  خارج از کشور در ایران به موقع صورتهای مالی خود را طبق مقررات به حوزه مالیاتی تسلیم ننمایند، در این صورت مالیات متعلقه علی الراس تشخیص و تعیین می گردد.

روش های تشخیص درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی

در اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم به منظورشفافیت و نیز تعیین دقیق درآمد مشمول مالیات، دارایی اشخاص حقیقی و حقوقی را در سازمان امور مالیاتی پیش‌بینی نمود. که به شرح ماده 106 قانون مالیات های مستقیم به شرح ذیل اصلاح گردید.

درآمد مشمول مالیات در مورد اشخاص حقوقی (به‌استثنای درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقررشده است) بر اساس میزان سود دهی فعالیت و مقررات مواد (۹۴)، (۹۵) و (۹۷) قانون مالیات‌ها و تبصره آن تعیین می‌شود.

• ماده 94 ـ درآمد مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل‌ عبارت است از کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمدهای ‌آنان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده پس از کسر هزینه‌ها و استهلاکات مربوط طبق مقررات فصل هزینه‌های قابل ‌قبول و استهلاکات‌.
• ماده 95- صاحبان مشاغل موضوع این فصل موظفند دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط مربوط از جمله اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت در خصوص تجار تنظیم می‌گردد برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آنها تنظیم کنند.

آیین‌نامه اجرائی مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روش های نگهداری آنها اعم از ماشینی (مکانیزه) و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی با توجه به نوع و حجم فعالیت حسب مورد برای مودیان مذکور و نیز نحوه ارائه آنها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات به مراجع ذی‌ربط، حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون (1395/01/01) توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌شود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.

• ماده97- درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی موضوع این قانون که مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی می باشند به استناد اظهارنامه مالیاتی مودی که با رعایت مقررات مربوط تنظیم و ارائه شده و مورد پذیرش قرارگرفته باشد، خواهد بود. سازمان امور مالیاتی کشور می تواند اظهارنامه‌های مالیاتی دریافتی را بدون رسیدگی قبول و تعدادی از آنها را بر اساس معیارها و شاخص های تعیین شده و یا به طور نمونه انتخاب و برابر مقررات مورد رسیدگی قرار دهد. درصورتی که مودی از ارائه اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی و مطابق با مقررات خودداری کند، سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به تهیه اظهارنامه مالیاتی برآوردی براساس فعالیت و اطلاعات اقتصادی کسب شده مودیان از طرح جامع مالیاتی و مطالبه مالیات متعلق به موجب برگ تشخیص مالیات اقدام می‌کند. در صورت اعتراض مودی چنانچه ظرف مدت سی روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات، نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی مطابق مقررات مربوط اقدام کند، اعتراض مودی طبق مقررات این قانون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، این حکم مانع از تعلق جریمه‌ها و اعمال مجازات‌های عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی نیست.

حکم موضوع تبصره ماده (239) این قانون در اجرای این ماده جاری است.

تبصره- سازمان امور مالیاتی کشور موظف است حداکثر ظرف مدت سه سال از تاریخ ابلاغ این قانون، بانک اطلاعات مربوط به نظام جامع مالیاتی را در سراسر کشور مستقر و فعال نماید. در طی این مدت، در ادارات امور مالیاتی که نظام جامع مالیاتی به صورت کامل به اجرا در نیامده است، مواد (97)، (98) ، (152) ، (153) ، (154) و (271) قانون مالیات‌های مستقیم مصوب سال 1380 مجری خواهد بود.

نکات و تکالیف مالیاتی درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی

• تسلیم مهلت قانونی اظهارنامه و پرداخت مالیات
• تعیین نوع فعالیت تجاری و گروه بندی از ابتدای سال مالی
• ارائه صورت وضعیت مالی، سود و زیان و تعیین مالیات در پایان مهلت قانونی (پایان خردادماه سال آتی)
• در صورت مصادف شدن روز تعطیل با ارائه اظهارنامه، ارسال اظهارنامه به اولین روز بعد از تعطیلی موکول می گردد.
• پرداخت مالیات اشخاص حقیقی طبق ماده 131 به صورت پلکانی
• اعلام کسب و کار برای بهره مندی از مشوق و معافیت مالیاتی پس از شروع کسب و کار
• ارائه دفتر برای رسیدگی پرونده به ممیز مالیاتی در صورت لزوم

نتیجه گیری

طبق ماده 100 قانون مالیات های مستقیم، کلیه اشخاص حقوقی بایستی حداکثر تا 4 ماه پس از پایان سال مالیاتی خود، نسبت به تعیین و پرداخت مالیات شان اقدام نمایند، همچنین باید ترازنامه و حساب سود و زیان به همراه دفاتر و اسناد و مدارک، فهرست هویت شرکا و سهام‌داران و میزان سهم‌الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را با فرم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی تکمیل شده به اداره مالیاتی محل اصلی فعالیت شرکت ارسال نمایند. (اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران، که در ایران اقامتگاه یا نمایندگی ندارند، برای تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات باید به سازمان امور مالیاتی تهران مراجعه نمایند.) برای اطلاعات بیشتر درباره نحوه پرداخت مالیات اشخاص خارجی می توانید از مشاوره مالیاتی مرکز مالی اقتصادی همت تراز بهره مند شوید.