کاربرد حسابداری مالیاتی چیست؟
کاربرد حسابداری مالیاتی همواره از مهم ترین بخش های امور مالی هر کسب و کار محسوب می شود و علت آن حساسیت این موضوع است. رسیدگی درست و تخصصی به موضوع امور مالیاتی هر کسب و کار می تواند از متضرر شدن یک کسب و کار جلوگیری کند و سهل انگاری در این موضوع می تواند خسارات زیان باری بر شرکت وارد نماید. به همین دلیل در بسیاری از شرکت ها اعم از شرکت هایی با سایز بزرگ و حتی شرکت های سایز متوسط نیز از افراد و حتی تیم های تخصصی در زمینه مالیات بهره گرفته می شود. جالب اینجاست که کاربرد حسابداری مالیاتی به قدری موضوع پراهمیت و تخصصی استراتژیک محسوب می شود که در دانشگاه و تحصیلات آکادمیک نیز دو گرایش حسابداری مالیاتی و مالی در نظر گرفته شده است.
تفاوت حسابداری مالیاتی و حسابداری مالی
در مورد حسابداری مالی و مالیاتی باید توجه داشته باشیم که این دو مورد با یکدیگر متفاوت می‌باشند و نباید با هم اشتباه گرفته شود. در واقع حسابداری مالی به استانداردهای حسابداری و حسابرسی و اظهار نظر در مورد صورتهای مالی مربوط می‌شود. اما کاربرد حسابداری مالیاتی را می‌توان تلفیقی از استانداردهای حسابرسی و حسابداری دانست که با توجه به قوانین و مقررات مالیات بررسی می‌شوند.
حسابداری مالیاتی چیست؟
حسابداری مالیاتی که معادل انگلیسی آن Tax Accounting است به عنوان یکی از روش های حسابداری شناخته می شود که در آن حسابدار به جای رسیدگی به صورت های مالی مختلف تنها روی مبحث مالیات و حسابداری امور مالیاتی تمرکز می کند. جالب اینجاست که این تخصص به عنوان یک تخصص رسمی شناخته می شود و حتی قوانین واضحی در مورد آن ها وجود دارد که کسب و کارها باید حتما این موارد را رعایت کنند.
حسابدار مالیاتی کیست؟
حسابداری مالیاتی صرفاً تخصص متمرکز در علم حسابداری نیست. یک حسابدار مالیاتی خبره باید دانش کافی روی مسئله مالیات و همچنین قوانین و مقرراتی که در این زمینه در کشور وضع می‌شود، داشته باشد. به همین دلیل اگر از بین نیروهای فعال در زمینه حسابداری مایل به انتخاب فردی متخصص در زمینه مالیات هستید، باید حتما دانش و مهارت او را در این زمینه مورد ارزیابی قرار دهید. توصیه بسیاری از متخصصان در این زمینه آن است که سعی کنید امور مرتبط با حسابداری مالیاتی شرکت خود را تحت هیچ شرایطی در اختیار کارشناسان کم تجربه در این بحث قرار ندهید. به این دلیل که مالیات در نهایت جزء مهمی از هزینه‌های شرکت شما را در پایان هر سال مالی تشکیل می‌دهد. کوچک‌ترین سهل‌انگاری یا بی‌تجربگی در این زمینه به قیمت از دست دادن سرمایه شرکت تمام می‌شود. بنابراین لازم است که حتما از افراد با تجربه استفاده کنید.
تقسیم بندی فعالیت‌های حسابداری:
- حسابداری مالیاتی
- حسابداری عمومی
کاربرد حسابداری مالیاتی از اهمیت و ضرورت بالاتری نسبت به حسابداری عمومی برخوردار است و به شکلی انحصاری روی اسناد مالی که در محاسبه مالیات نقش دارند متمرکز است. این حسابداری توسط اداره دارایی و نهادهای قانونی مربوطه نظارت می‌شود. در مقابل، حسابداری مالی شامل ثبت و پردازش کلیه اسناد مالی و حسابداری مثل ترازنامه‌ها، صورت‌حساب‌های مالی، و انواع فعالیت‌های حسابداری مرتبط با ثبت، تحلیل، و پردازش عملکرد مالی کسب و کارها می‌شود.
به این ترتیب، این نوع از حسابداری به سادگی با محاسبه مالیاتی که افراد یا موسسات لازم است مطابق با دستورالعمل‌های داخلی مالیاتی پرداخت کنند سر و کار دارد.
اهمیت حسابداری مالیاتی
اصولاً مالیات یکی از موضوعات بسیار مهم در سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی به شمار می‌رود. زیرا تمامی شرکت‌ها، سازمان‌ها و کسب و کارهای غیردولتی موظف هستند که سالانه بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت‌ها بپردازند. این مالیات هزینه‌ای است که دولت در ازای استفاده شهروندان از منابع یک کشور، از شرکت‌ها و سازمان‌ها دریافت می‌کند. مالیاتی که برای افراد مختلف تعیین می‌شود، مقداری ثابت نیست و با توجه به نوع کسب و کار و میزان وسعت آن، مبالغ متفاوتی را برای هر پیشه تعیین می‌شود.
اهمیت حسابداری مالیاتی زمانی پررنگ تر می‌شود که برخی از قوانین و مقررات مالیاتی در ازای برخی از اتفاقات، منجر به جرایم مالیاتی سنگین و خسارت‌های بزرگ‌تر برای شرکت می گردد. در واقع اتفاقاتی نظیر عدم شفافیت در پرداختی‌ها و یا پرداخت مالیات با تاخیر و عدم تعهد در رابطه با تسلیم اظهارنامه مالیاتی، می‌تواند عواقب سنگینی در پی داشته باشد. از طرفی در صورتی که اشراف کامل روی قواعد مالیاتی وجود داشته باشد، می‌توان از برخی طرح های تشویقی مالیاتی و معافیت‌های مالیاتی به نفع شرکت بهره برد. بنابراین حسابداری مالیاتی با ارائه و پیاده‌سازی استراتژی‌های تأثیرگذار مالیاتی که با قانون مطابقت داشته باشند، می‌تواند از سرمایه و نقدینگی شرکت محافظت نماید.
حسابداری مالیاتی برای چه کسانی مناسب است؟
یبشترین سوالی که در این زمینه مطرح می شود در پاسخ به این سؤال باید توانایی‌ها و مهارت‌هایی که یک حسابدار مالیاتی، باید از آنها برخوردار باشد را بررسی نماییم. اولین نکته‌ای که در این رابطه می‌توان بیان نمود، این است که حسابداری رشته ای است که با اعداد و ارقام عجین می‌باشد. بنابراین این شغل برای کسانی مناسب است که تسلط و تمرکز خوبی بر روی محاسبات و ریاضیات داشته باشند. علاوه بر آن این شغل برای افرادی مناسب است که درک بالایی از مشاغل مختلف دارند. از طرفی مواردی همچون: ارتباطات قوی، انعطاف پذیری، ذوق و اشتیاق نسبت به کار، ثبات شخصیتی، قابل اعتماد بودن و تجربه بالا در کار از ویژگی‌هایی هستند که یک فرد علاقه مند به حسابداری مالیاتی باید حائز آنها باشد.
اهداف حسابداری مالیاتی
هر بخشی از یک سازمان که جریان نقدینگی در آن وجود دارد، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم روی مالیات اثرگذار است. بنابراین وقتی صحبت از حسابداری مالیاتی به میان می‌آید، خود به خود سروکار نیروهای حسابدار مالیاتی با تمام بخش‌های شرکت می‌افتد. هر وجه نقد و غیرنقدی که وارد یک سازمان یا از آن خارج می‌شود، باید تحت نظارت حسابداران مالیاتی آن مجموعه قرار داشته باشد. هرگونه مراوده مالی با سایر سازمان‌ها و شرکت‌ها نیز از این مسئله مستثنی نیست و باید حتما در تحت نظر باشد. روی‌هم‌رفته اهداف حسابداری مالیاتی در یک شرکت را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:
- رسیدگی به موضوع مالیات بر درآمد شرکت از طریق تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی
- شناسایی و پیگیری قوانین و مصوبه‌های پیرامون معافیت‌های مالیاتی
- پیگیری امور مرتبط با تشویق مالیاتی
- جلوگیری از مشمول شدن جرایم مالیاتی به شرکت‌ها
این چهار مورد که در بالا مشاهده کردید را می‌توان به این صورت خلاصه نمود که حسابدار مالیاتی تلاش می‌کند تا مالیات شرکت به موقع و به درستی پرداخت شود. در نتیجه شرکت را تا جای ممکن از مزایای معافیت‌ها و تشویق‌های مالیاتی بهره‌مند کرده و در مقابل مانع از تحمیل جریمه‌های زیاد به شرکت‌ها می‌شود.
چه شرکت‌هایی نیازمند حسابداری مالیاتی هستند؟
هر شخص حقیقی یا حقوقی که مطابق قانون مالیاتی کشور، مشمول پرداخت مالیات است، نیازمند حسابداری مالیاتی است. البته طبیعی است که ضرورت و میزان نیاز به حسابدار مالیاتی در شرکت‌ها مختلف با هم تفاوت می‌کند. در میان کسب و کارهای فعال در کشور، هستند مجموعه‌هایی که به دلیل گستردگی فعالیت‌هایشان، چند کارشناس حسابدار مالیاتی را استخدام می‌کنند تا بتوانند جریان امور را به‌خوبی کنترل کنند.
کسب‌وکارهای خرد ممکن است که به دلیل محدودیت‌هایی که در بحث اداره خود دارند، در استخدام این چنین افرادی ناتوان باشند. در چنین شرایطی کارشناسان توصیه می‌کنند که به جای استخدام نیروی تازه، از خدمات شرکت‌های فعال در این زمینه استفاده شود. مرکز مالی اقتصادی همت تراز به‌عنوان یک از بهترین متخصصان، در ارائه دهنده خدمات مشاوره مالی، مشاوره مالیاتی، خدمات حسابداری و حسابرسی در سطح کشور آماده همکاری با عموم کسب‌وکارها است.
اهداف حسابداری مالیاتی
هدف اصلی از کاربرد حسابداری مالیاتی نظارت و بررسی وجوه نقدی و غیر نقدی که به سازمان وارد یا ازآن خارج می شوند است و ارتباط را با افراد و نهاد های مختلف حفظ می کند. هدف این شاخه از حسابداری رسیدگی به مواردی از جمله مالیات بر درآمد، محاسبه کردن هزینه های قابل قبول مالیاتی و استهلاک، پیگیری کردن معافیت های مالیاتی، تشویق ها و همچنین جریمه های مالیاتی، قرائن و ضرایب مالیاتی و … است.
واضح است که هدف اصلی کاربرد حسابداری مالیاتی در واقع جلوگیری از بروز جرائم مالیاتی سنگین و فراهم کردن معافیت های مالیاتی و بهره مند کردن واحد اقتصادی از تشویق های مالیاتی است تا در نهایت از ضرر دیدن شرکت جلوگیری شود و همچنین سودی نیز به آن برسد.
مزایای حسابداری مالیاتی
شغل حسابداری تقریبا مانند هر مسئله دیگری در زندگی، دارای جنبه های مثبت و منفی است. اما حقیقت این است که این نکات مثبت و منفی تاثیر زیادی در ماهیت شغل ندارند، یعنی شغل به خودی خود نمیتواند خوب یا بد باشد، مثلا ممکن است یک شغل برای فرد خاصی مناسب باشد ولی برای دیگری مناسب نباشد.
چیزی که در مورد حرفه حسابداری مالیاتی فکر می کنید، نیز به شخصیت شما، سبک کاری و اولویت های زندگی شما بستگی دارد. هنگامی که شما نقاط احتمالی ضعف و قوتی که در شغل حسابداری وجود دارد را بشناسید، میتوانید آگاهانه تصمیم بگیرید که آیا این شغل برای شما مناسب است یا خیر؟
بنابراین شما باید شغل حسابداری را تجربه کنید تا بتوانید به صورت همه جانبه به آن اشراف پیدا کنید. نگاهی به مزایا و معایب شغل حسابداری بیاندازید، تا بتوانید خود را به یک مسیر درست هدایت کنید.
حسابداری مالیاتی دارای مزایای بسیاری است که می توان موارد زیر را به عنوان مهم ترین آنها نام برد.
1- از بین بردن ریسک و خطرات مالی
حسابداری مالی با دید درستی که از آینده به شما می دهد باعث می‌شود تا ریسک و خطرات مالی را شناخته و بتوانید آنها را کنترل کنید. این موضوع چه در کسب و کارهای بزرگ و یا حتی کوچک بسیار اهمیت داشته و چشم انداز روشنی به افراد می‌دهد.
2- آسان سازی روند امور
با کمک صورت های مالی می‌توان اطلاعات یک سازمان را به صورت جامع بررسی و اطلاعات بسیار خوبی به دست آورد. این موضوع روند کار را بسیار آسان خواهد کرد و دیگر نیازی به بررسی تک به تک صورتهای مالی نخواهد بود.
3- شفافیت مالی و جلب اعتماد سرمایه گذاران
با داشتن صورتهای مالی شفاف راحتتر میتوانید اعتماد سرمایه گذار را جلب کنید
