مناطق آزاد تجاری و صنعتی
مناطق آزاد تجاری و صنعتی
منطقه آزاد قلمرویی است که غالباَ در داخل یا مجاورت یک بندر واقع گردیده و در آن تجارت آزاد با سایر مناطق جهان مجاز شناخته شده است. در این محدوده ی جغرافیایی مشخص ، قوانین گمرکی محدوده گمرکی کشور در آن اجرا نمی شود و به منظور تسهیل در امر واردات و صادرات کالا و حمایت از صنعت داخلی کشور و همچنین جذب فناوری های نوین در امر تولید و توسعه منطقه ای در مبادی گمرکات و نقاط مرزی کشور ایجاد می شود.
_ بنا به تعاریف بین المللی ، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت های مالیاتی ، بخشودگی سود و عوارض گمرکی ، عدم وجود تشریفات زاید ارزی ، اداری و مقررات دست و پا گیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می نماید.
وفق تعریف سازمان ملل متحد ( یونیدو ) از مناطق آزاد به عنوان محرکه در جهت تشویق صادرات صنعتی تلقی می گردد. همچنین در برداشت جدید از مناطق آزاد – که به منطقه آزاد پردازش صادرات معروف است – به ناحیه صنعتی ویژه ای در خارج از مرز گمرکی ، که تولیداتش جهت گیری صادراتی دارند ،گفته می شود. فلسفه ی این اصطلاح را می توان در تغییر استراتژی واردات به استراتژی توسعه صادرات دانست.
تاریخچه ی منطقه آزاد تجاری – صنعتی در ایران
در ایران در سال 1368 بر اساس تبصره 19 برنامه 5 ساله اول توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به دولت اجازه داده شد که در سه منطقه مرزی کشور اقدام به تاسیس مناطق آزاد تجاری بنماید و به موجب تبصره ماده 20 همان قانونی، گمرک ایران و سازمان بنادر کشتیرانی نیز مکلف به تاسیس منطقه های ویژه حراست شده ای برای این منظور شدند.متعاقباَ مناطق آزاد کیش در سال 1368 و قشم در سال 1369 و چابهار در سال 1370 تاسیس و فعالیت خود را آغاز نمودند و پس از آن منطقه آزاد اروند رود ( آبادان-خرمشهر) در سال 1383، بندر انزلی در سال 1382 و منطقه آزاد تجارتی ارس در سال 1383 شروع به فعالیت نمودند.
هم اکنون در ایران 7 منطقه آزاد وجود دارد که عبارت است از :
منطقه آزاد تجاری – اقتصادی قشم ( استان هرمزگان ، شهرستان قشم )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی کیش ( استان هرمزگان ، شهرستان بندر لنگه )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس ( استان آذربایجان شرقی ، شهرستان جلفا )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی ماکو ( استان آذربایجان شرقی ، شهرستان ماکو و چالدران )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی اروند ( استان خوزستان ، شهرستان آبادان )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار ( استان سیستان و بلوچستان )
منطقه آزاد تجاری – صنعتی انزلی ( استان گیلان ، شهرتان انزلی )
بخشنامه 200/97/150 دادنامه 483
دستورالعمل نحوه ارائه اظهارنامه مالیاتی و عملکرد در مناطق ازاد تجاری-صنعتی
