مالیات برعایدی سرمایه شامل چه دارایی هایی است؟

مالیات بر عایدی سرمایه به نوعی از مالیات گفته می ‌شود که افراد جهت اقدام به خرید و فروش در حوزه ‌های بازار خودرو، مسکن، ارز های خارجی، طلا و سکه پرداخت می کنند. اداره امور مالیاتی ، مالیات حاصل از سود خرید و فروش این موارد را از افراد دریافت می کند.

در این مقاله از مرکز مالی اقتصادی همت تراز که در زمینه های خدمات مالیاتی از جمله : تهیه صورت های مالی شرکت ها، پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان، دفاع از پرونده های مالیاتی و کاهش مالیات، تهیه صورت های مالی شرکت ها، مالیات بر ارزش افزوده فعالیت می کنند به مالیات برعایدی سرمایه شامل چه دارایی هایی است؟می پردازیم:

مالیات بر عایدی سرمایه شامل چه کسانی می‌شود؟

مالیات بر عواید سرمایه‌ای (به انگلیسی: (capital gains tax که عمدتاً به صورت مخفف CGT استفاده می‌شود گونه‌ای مالیات بر عواید سرمایه‌ای است، که با هدف کاهش میزان سود سرمایه‌گذاری در بازارهای غیرمولد و موازی بخش تولید، اخذ می‌گردد.

با توجه به اینکه بازار سرمایه به دو بخش مولد و غیرمولد، تقسیم می‌شود، اغلب دولت‌ها سیاست‌هایی اتخاذ می‌کنند تا سرمایه‌ها به سمت بخش مولد (بخش تولیدی) هدایت شود. لازمه این امر کاهش سود سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی بخش تولید است. اگر سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی تولید بیشتر از سود ناشی از سرمایه‌گذاری در بخش تولید باشد، بدیهی است که سرمایه‌های سرگردان به این سمت حرکت خواهند کرد.

مالیات بر عایدی سرمایه

یکی از راهکارهای کاهش سود بازارهای موازی، اخذ مالیات، مخصوصأ مالیات بر سود سرمایه است. با اتخاذ این مالیات درصدی از ما به التفاوت افزایش سود سهام، قیمت مسکن و… توسط دولت در قالب مالیات دریافت می‌شود؛ بنابراین با افزایش هزینه سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرمولد، جذابیت سرمایه‌گذاری در این بازارهای موازی کاهش می‌یابد.

به‌طور مثال در حوزه املاک و مستغلات به عنوان یکی از سودآورترین بازارهای موازی، این نوع مالیات در شکل «مالیات بر خانه‌های دوم و بیشتر» جهت کنترل سوداگری و نیز جلوگیری از شکست بخش مولد سال‌ها است که در بسیاری از کشورها اخذ می‌شود.

به طور کلی مالیات بر عایدی سرمایه از جمله مالیات‌های مستقیم محسوب می‌شود. شباهت بسیاری در ماهیت مالیات عایدی سرمایه و مالیات ارزش افزوده وجود دارد اما یک تفاوت اساسی و آشکار این دو مالیات این است که مالیات بر عایدی سرمایه، به سود ناشی از فروش اقلامی تعلق می‌گیرد که مولد نیستند و مالکان آن چیزی به ارزش‌های آن نیفزوده‌اند. البته بحث اصلی بسیاری از کارشناسان این است که باید اثر تورم را از مابه التفاوت قیمت خرید و فروش کم کرد زیرا تورم خود باعث بالا رفتن قیمت دارایی ها خواهد شد.

انواع مالیات بر عایدی سرمایه

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداختیم که مالیات بر عایدی سرمایه که مالیات بر عایدی خودرو یکی از انواع آن است چیست؟ همانطور که بیان شد ، مالیات بر عایدی سرمایه ، نوعی مالیات است که دولت ، با هدف جلوگیری از سوداگری در برخی از بازارها ، وضع کرده و از افرادی که به صورت مکرر و گسترده ، معاملاتی انجام داده و سرمایه های خود را افزایش می دهند ، مالیاتی با این عنوان ، دریافت می کند .

نکات مهم مالیات بر عایدی سرمایه 

نکته مهمی که در خصوص مالیات بر عایدی سرمایه وجود دارد ، این است که اصولا مالیات بر عایدی سرمایه ، با مالیات ارزش افزوده ، تفاوت دارد . مهم ترین تفاوت این دو نوع مالیات ، این است که مالیات بر ارزش افزوده ، نوعی مالیات غیر مستقیم است که ناشی از ارزش افزوده ایجاد شده در کالاها و خدمات می باشد ؛ لکن مالیات بر عایدی سرمایه ، نوعی از مالیات های مستقیم می باشد که معمولا از فعالیت های غیر مولد که بعضا اقتصاد کشور را نیز دچار مشکل می سازند، دریافت می شود .

انواع مالیات بر عایدی

اما آنچه که در خصوص مالیات بر عایدی سرمایه محل تامل است، انواع و اقسام آن می باشد. به همین دلیل، در این قسمت، قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که انواع مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟ و پرداخت این نوع مالیات ، شامل چه مواردی می شود؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که یکی از مهم ترین انواع مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر خرید و فروش ملک می باشد.

اهداف سرمایه گذاری

اهداف سرمایه گذاری، اهداف کلی هستند که کمک می کنند، مسیر سرمایه گذاران برای رسیدن به اهداف مالی خاص و جزئی که در ذهن خود دارند، مشخص شده و از مزایای آن نیز، می توان به فراهم نمودن یک پشتوانه مالی، برای دوران کهنسالی، اشاره نمود.

به این معنا که اگر اشخاص ، در طول مدت زمان مشخص و با فاصله کم از خرید یک ملک تجاری یا مسکونی، اقدام به فروش آن نمایند، می توانند مشمول مالیات بر عایدی سرمایه شوند؛ چرا که فرض بر آن است که خرید و فروش انجام شده در حوزه ملکی، نوعی فعالیت غیر مولد یا دلالی بوده و صرفا به منظور کسب سود انجام شده است. همچنین، برای جلوگیری از ایجاد التهاب در بازار مسکن ، همچون مالیات بر درآمد اجاره ملک، پرداخت چنین مالیاتی، لازم و ضروری تلقی می شود .

مالیات سکه و یا مالیات طلا و جواهر آلات

یکی دیگر از انواع مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات سکه و یا مالیات طلا و جواهر آلات می باشد. از آن جهت که خرید و فروش های انجام شده در این حوزه، ممکن است ، سبب ایجاد التهاب در این بازارها شده و همچنین ، سبب ساز ایجاد سودهای هنگفتی برای خریداران گردد ، دولت می تواند با اخذ مالیات بر عایدی سرمایه ، تعادل را برقرار نموده و مالیات دریافت شده را در امور عامه به مصرف برساند .

مالیات بر نقل و انتقال سهام

از جمله دیگر انواع مالیات بر عایدی سرمایه که از زمان مطرح شدن این نوع مالیات به گوش می رسید، مالیات بر نقل و انتقال سهام می باشد. به عبارت دیگر، از آن جهت که نقل و انتقال سهام و فروش آنها، در عمده موارد، سبب ایجاد سود برای افراد می شد. نقل و انتقال سهام نیز می تواند مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه باشد که بر اساس طرح اخیر مالیات بر عایدی سرمایه، دریافت این نوع مالیات، فعلا منتفی است و به جای آن، خرید و فروش ارزهای خارجی ، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه است .

همانطور که گفته شد ، مالیات بر عایدی سرمایه ، نوعی مالیات مستقیم محسوب می شود که در عمده موارد ، قشر مرفه و ثروتمند جامعه را هدف خود قرار داده و معمولا ، فعالیت های غیر مولد که ناشی از سوداگری هستند را در بر می گیرد . بنابراین ، انواع مالیات بر عایدی سرمایه را می توان صرفا در خصوص بخش کمی از مردم ، که به نحو گسترده ، فعالیت های مذکور را انجام می دهند ، مقرر نمود ؛ نه همه افرادی که این معاملات را انجام می دهند .

با تصویب دولت در اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه، از این پس خرید و فروش ملک و خودرو و طلا و همینطور انواع ارز مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می شوند. البته در مورد اندوخته طلا بیان شده است که، تا میزان 150 گرم طلا، مستثنی و جدا شده و معاف از مالیات خواهد بود. البته بنابر سخن نمایندگان تصویب کننده این طرح، هدف از این طرح در واقع مالیات بر سوداگری و دلالی های کاذب است و شامل حال 99% مردم نمی شود.

مالیات بر عایدی سرمایه چند درصد است؟

پیش‌تر ذکر کردیم که عایدی سرمایه سود ناشی از فروش دارایی‌های ارزشمند است. مالیاتی که برای این سود باید پرداخته شود، برای دارایی‌های مختلف به شکل درصدی محاسبه می‌شود، به طوری که هرچه سود حاصل افزایش یابد مقدار این مالیات نیز افزایش پیدا می‌کند. البته در بیشتر موارد مقداری از سود، معاف از مالیات است. محاسبه نرخ مالیات بر عایدی سرمایه در همه کشورها یکسان نیست و سیاست‌گذاری اقتصادی هر کشور آن را به شکل متفاوتی تعیین می‌کند.

مجلس ایران در طرح جدید اعلام کرد که املاک در صورت نگهداری کمتر از یک سال مشمول ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه خواهند شد. اگر املاک بیش از یک سال نگهداری شوند، سالانه سه واحد درصد از نرخ مالیات آن کم شده و سرانجام از سال دوازدهم به بعد با نرخ ثابت چهار درصد مشمول مالیات می‌شوند.

اراضی بایر نیز معادل ۴۰ درصد باید مالیات بر عایدی سرمایه بپردازند. مالیات نگهداری انواع خودرو در کمتر از یک سال معادل 30 درصد است. در صورتی که بیش از یک سال نگهداری شود، سالانه 10 واحد درصد از نرخ مالیات کم می‌شود و از سال چهارم به بعد با نرخ ثابت صفر درصد مشمول مالیات می‌شود.

سایر دارایی‌ها که مشمول این مالیات هستند، مانند طلا، ارز و جواهرات با نگهداری کمتر از یک سال معادل 30 درصد، بین یک تا دو سال سالانه 20 درصد و بیش از دو سال معادل 10 درصد مالیات دارند.

وضع مالیات بر عایدی سرمایه

این ماده چهار کالای مشمول مالیات بر عایدی سرمایه را مشخص می‌کند که شامل املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل، انواع خودرو سواری دارای پلاک شخصی مشمول مقررات مربوط به شماره‌گذاری، انواع طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات؛ انواع ارز و  انواع رمز پول و رمز دارایی؛ 

این ماده تمامی اشخاص غیرتجاری که انتقال دهنده  کالاهای مذکور یا واگذار کننده حق این گونه اموال هستند را در کلیه مناطق کشور از جمله مناطق آزاد مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌داند.

انتقال املاک و خودرو در چه شرایطی مشمول مالیات بر عایدی سرمایه است؟

تبصره یک ماده ۱۲ طرح مالیات بر عایدی سرمایه درمورد دارایی‌های موضوع بند یک و دو یعنی املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل و انواع خودرو سواری دارای پلاک شخصی مشمول مقررات مربوط به شماره‌گذاری است. بر این اساس مالیات انتقال این قبیل دارایی‌ها تا یک سال علی الحساب محسوب می شوند. برای مثال اگر انتقال دارایی صورت بگیرد مالیات بر عایدی سرمایه را به صورت علی الحساب مورد محاسبه قرار می‌دهند تا بعدا تا انتهای سال مورد ارزیابی دقیق تر صورت بگیرد. یعنی از زمان انتقال تا یک سال مشمول این مالیات می شوند اما این مالیات تا یک سال قابل برگشت و تعدیل است.

رییس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی کشور با بیان اینکه تبصره دو هم درمورد دارایی‌هایی است که در تبصره یک مورد نظر بود، عنوان کرد: البته در تبصره دو املاک و خودروهایی مورد نظر است که انتقال آن‌ها  با وکالت نامه بلاعزل صورت میگیرد. اگر این وکالت نامه‌ها بر اساس صورت حساب الکترونیکی تنظیم شوند مشمول مالیات می‌شود. بنابراین اگر انتقال به شکل وکالتی صورت بگیرد مشمول مالیات خواهد بود.

همچنین در تبصره سه ماده ۱۲ طرح مالیات بر عایدی سرمایه به دارایی‌هایی اشاره شده است که  خارج از فعالیت شغلی صورت می‌گیرد. برای مثال شغل شخص حقیقی خرید و فروش اموال و دارایی ها نیست اما درحال خرید و فروش است، در این شرایط بعد از اینکه کارپوشه‌های غیرتجاری ایجاد شد، اطلاعات در  کارپوشه می‌نشیند و مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شود. درواقع اینجور نیست که درآمد و سود حاصل از تبادل ذیل درآمد مشاغل مورد ارزیابی قرار بگیرد. بلکه به صورت مجزا مشمول مالیات بر عایدی است.

در تبصره چهار نیز آمده است که اخذ مالیات زمانی صورت می‌گیرد که کارپوشه غیرتجاری سامانه مودیان در قانون پایانه‌های فروشگاهی ایجاد شده باشد و اگر این تکلیف انجام نشده باشد سازمان مجاز به مطالبه و اخذ این مالیات نیست.

شما می توانید با مشاورین همت تراز یکی از بهترین موسسه حسابداری در اصفهان  تماس گرفته تا با ارائه  خدمات حسابداری در اصفهان شما را همراهی نمایند. 

مالیات بر عایدی انواع طلا و ارز چگونه محاسبه می‌شود؟

رییس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی کشور در ادامه درمورد تبصره پنج طرح مالیات بر عایدی سرمایه توضیح داد: تبصره پنج درمورد انواع طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات و انواع ارز است. اگر فروش این دارایی‌ها در صورت حساب الکترونیکی ثبت شود مشول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند اما اگر در صورت حساب الکترونیکی ثبت نشود، کل وجوه دریافتی که حاصل از فروش این موارد به حساب افراد واریز می‌شود.

تبصره شش نیز درمورد محاسبه قیمت طلا است که اظهار می دارد مبنا با دوره تملک کمتر از سه سال، قیمت درج‌ شده در آخرین صورتحساب الکترونیکی خرید است در صورتی که دوره تملک دارایی بیش از سه سال باشد، قیمت روز دارایی‌های مذکور در سه سال قبل یا مبلغ مندرج در صورتحساب الکترونیکی خرید، هر کدام که بیشتر باشد، مبنای محاسبه عایدی سرمایه است.بنابر تبصره مذکور زمانی که افراد از طلا فروشی یا صرافی خرید می‌کنند باید امکان صدور صورت حساب الکترونیکی برای آن‌ها فراهم شود.

نتیجه گیری

همانطور که بیان شد ، مالیات بر عایدی سرمایه ، نوعی مالیات است که دولت ، با هدف جلوگیری از سوداگری در برخی از بازارها ، وضع کرده و از افرادی که به صورت مکرر و گسترده ، معاملاتی انجام داده و سرمایه های خود را افزایش می دهند ، مالیاتی با این عنوان ، دریافت می کند .بدین منظور آشنایی با قوانین و مقررات مالیاتی و نحوه بکارگیری صحیح آن در این گونه موارد امری ضروری می باشد . کارشناسان مرکز مالی اقتصادی همت تراز آماده پاسخگویی به سوالات و ابهامات شما در این خصوص می باشند.

شما می توانید با مشاورین همت تراز یکی از بهترین موسسه حسابداری در اصفهان  تماس گرفته تا با ارائه  خدمات حسابداری در اصفهان شما را همراهی نمایند.