انواع هزینه های عملیاتی در حسابداری چیست ؟
تمام هزینه های سازمان به دو دسته هزینه های عملیاتی و غیرعملیاتی تقسیم می شود. هزینه عملیاتی شامل هزینه ای است که برای ایجاد و تولید محصول در سازمان بکار می رود. هدف شرکت باید بهره وری بهتر در ازای هزینه های عملیاتی باشد پس در نتیجه معیار اصلی نشان دهنده بهره وری سازمان در طول زمان است. هزینه های عملیات در نتیجه فعالیت های تجاری اتفاق می افتد.
هزینه های عملیاتی
هزینههای جاری یک شرکت به منظور راهاندازی یک محصول، کسبوکار یا سیستم میباشد، که در واقع هزینههای مربوط به فعالیت عادی و مستمر شرکت است.
این هزینهها شامل بهای تمام شده کالای فروش رفته، هزینه فروش، هزینههای عمومی و اداری و تحقیق و توسعه هستند. این هزینهها از طریق فعالیتهای عادی شرکت به وجود میآیند. یکی از اهداف شرکتها حداکثر کردن بهرهوری در مقابل میزان هزینههای عملیاتی است. در این مسیر هزینه عملیاتی معیار اصلی نشاندهنده بهرهوری شرکت در طول زمان است.
هزینه های عملیاتی چیست؟
هزینه های عملیاتی شامل دستمزد، هزینههای صدور پروانه، تعمیرات جزئی، هزینههای اداری، هزینههای سفر و توزیع، کمیسیون، لیزینگ، مواد اولیه، بیمه و مالیات اموال است. اگر تجهیزات بجای اینکه خریداری شوند، اجاره شوند، جزء هزینههای عملیاتی محسوب میشوند. این یکی از دلایلی است که در صورت سود و زیان هزینههای عملیاتی به هزینههای سرمایهای ترجیح داده میشوند، زیرا کاهش هزینههای عملیاتی بسیار آسانتر از کاهش هزینههای سرمایهای است.
هزینه غیرعملیاتی چیست؟
هزینه غیر عملیاتی، مخارج غیر جاری یک شرکت هستند که با فعالیتهای مستمر و جاری آن شرکت ارتباطی ندارند. در واقع کلیه هزینههایی که به صورت مستقیم و دائم در ارائه خدمات، فروش کالا یا تولید نقش دارند، جزء هزینههای عملیاتی هستند و مابقی هزینهها، به عنوان هزینههای غیر عملیاتی محسوب میشوند. از جمله هزینههای غیر عملیاتی میتوان به بهره و سایر هزینههای مرتبط با استقراض اشاره نمود.
هزینه های عملیاتی درحسابداری و اسناد مالی
هزینه های عملیاتی با نگهداری و اداره یک کسب و کار به صورت روزانه مرتبط است. هزینه های مستقیم کالاهای فروخته شده و سایر هزینه های عملیاتی (که اغلب فروش، عمومی و اداری نامیده می شود) که شامل اجاره، حقوق و دستمزد و سایر هزینه های سربار و همچنین هزینه های مواد خام و نگهداری می شود. این نمونه هزینه ها شامل هزینه های غیرعملیاتی مرتبط با تامین مالی مانند بهره، سرمایه گذاری یا تبدیل ارز خارجی نمی شود.
هزینه عملیاتی از درآمد کسر می شود تا به درآمد عملیاتی برسد و در صورت سود و زیان شرکت منعکس می شود.
پس به طور کلی اینگونه بیان می کنیم که:
مدیریت یک شرکت به دنبال به حداکثر رساندن سود برای شرکت است. از آنجایی که سود هم با درآمدی که شرکت به دست می آورد و هم مبلغی که شرکت برای فعالیت خرج می کند تعیین می شود، سود را می توان هم با افزایش درآمد و هم با کاهش هزینه های عملیاتی افزایش داد.
از آنجایی که کاهش هزینه ها به طور کلی راهی آسان تر و در دسترس تر برای افزایش سود به نظر می رسد، مدیران اغلب به سرعت این روش را انتخاب می کنند. کاهش بیش از حد هزینه عملیاتی می تواند بهره وری شرکت و در نتیجه سود آن را نیز کاهش دهد. در حالی که کاهش هر گونه هزینه عملیاتی خاص معمولاً سود کوتاه مدت را افزایش می دهد، همچنین می تواند در بلندمدت به درآمد شرکت آسیب برساند.
انواع هزینه های عملیاتی در حسابداری
در حالی که هزینه های عملیاتی عموماً شامل هزینه های سرمایه نمی شود، می تواند بسیاری از اجزای هزینه های عملیاتی را شامل شود، مانند:
هزینه های حسابداری و حقوقی، هزینه های بانکی، هزینه های فروش و بازاریابی، مخارج سفر، هزینه های سرگرمی، هزینه های تحقیق و توسعه غیر سرمایه ای، هزینه های تامین دفتر، اجاره دادن، هزینه های تعمیر و نگهداری، هزینه های آب و برق، هزینه حقوق و دستمزد
هزینه عملیاتی شامل بهای تمام شده کالای فروخته شده نیز می شود که هزینه هایی است که مستقیماً با تولید کالاها و خدمات مرتبط است. برخی از هزینه ها عبارتند از:
هزینه های مستقیم مواد، کار مستقیم، اجاره کارخانه یا تأسیسات تولیدی، مزایا و دستمزد کارگران تولیدی، هزینه های تعمیر تجهیزات، هزینه های آب و برق و مالیات تاسیسات تولیدی
هزینه های عملیاتی یک کسب و کار از دو جزء هزینه های ثابت و هزینه های متغیر تشکیل شده است که از جنبه های مهمی با هم تفاوت دارند.
هزینه های ثابت
هزینه ثابت هزینه ای است که با افزایش یا کاهش فروش یا بهره وری تغییر نمی کند و صرف نظر از فعالیت یا عملکرد شرکت باید پرداخت شود. به عنوان مثال، یک شرکت تولیدی باید اجاره بهای فضای کارخانه را بدون توجه به میزان تولید یا درآمد آن بپردازد. در حالی که می تواند هزینه های پرداخت اجاره خود را کاهش دهد، نمی تواند این هزینه ها را حذف کند و بنابراین آنها را ثابت می دانند. عموماً شامل هزینه های سربار، بیمه، امنیت و تجهیزات می شود.
می تواند به دستیابی به صرفه جویی در مقیاس کمک کند، زیرا زمانی که بسیاری از هزینه های یک شرکت ثابت است، شرکت می تواند با تولید واحدهای بیشتر، سود بیشتری به ازای هر واحد کسب کند. در این سیستم، بر تعداد واحدهای تولید شده پخش می شود و با کاهش متوسط هزینه تولید هر واحد، با افزایش تولید، تولید را کارآمدتر می کند. صرفه جویی در مقیاس می تواند به شرکت های بزرگ اجازه دهد که کالاهای مشابه شرکت های کوچکتر را با قیمت های پایین تر بفروشند.
اصل صرفه جویی در مقیاس را می توان از این جهت محدود کرد که عموماً باید با معیارهای معینی در رشد تولید افزایش یابد. به عنوان مثال، یک شرکت تولیدی که نرخ تولید خود را در یک دوره مشخص افزایش میدهد، در نهایت به نقطهای میرسد که نیاز به افزایش اندازه فضای کارخانه خود دارد تا بتواند افزایش تولید محصولات خود را تامین کند.
انواع هزینه های غیرعملیاتی
در واقع کلیه هزینه هایی که بصورت مستقیم و دائم در تولید تا فروش نقش دارند جزو هزینه های عملیاتی هستند و بقیه موارد جزو هزینه های غیر عملیاتی محسوب می شوند.
به عنوان مثال هزینه های ذیل را می توان در دسته هزینه های غیر عملیاتی قرار داد :
- تخفیفات نقدی فروش
- زیان ناشی از اسقاط یا حذف دارایی ها
- هزینه پذیرایی